เงินเฟ้อ

เงินเฟ้อ เกิดจากสาเหตุอะไร

1. คนมีความต้องการซื้อสินค้ามากขึ้น สาเหตุนี้จะเกิดจากฝั่งผู้ซื้อหรือผู้บริโภคอย่างเรา ๆ ที่ต้องการสินค้ามากกว่าที่ตลาดมีขาย จนทำให้สินค้าไม่เพียงพอ ผลิตไม่ทัน ดังนั้นคนขายจึงถือโอกาสนี้ปรับขึ้นราคาสินค้า เพื่อให้สมดุลกับความต้องการ และแม้ว่าราคาสินค้าจะแพงขึ้น แต่คนก็ยังต้องการซื้ออยู่ดี เหตุการณ์แบบนี้มักจะเกิดขึ้นเมื่อคนในประเทศรวยขึ้น มีรายได้มากขึ้น เป็นต้น

2. ต้นทุนการผลิตสินค้าสูงขึ้น อีกหนึ่งสาเหตุหลักๆของการเกิดเงินเฟ้อ คือมาจากฝั่งผู้ผลิตหรือผู้ขาย ในกรณีที่ต้นทุนสูงขึ้น เช่น มีการขึ้นค่าแรง วัตถุดิบแพงขึ้น น้ำมันขึ้นราคาทำให้ค่าขนส่งแพงขึ้น โดนเก็บภาษีสูงขึ้น เป็นต้น เมื่อสถานการณ์เป็นแบบนี้ ทำให้ผู้ผลิตหรือผู้ขายจึงจำเป็นต้องปรับราคาสินค้าเพิ่มขึ้นตาม เป็นเหตุให้เกิดภาวะเงินเฟ้อตามมา

ผลกระทบจากเงินเฟ้อ

1. ผลต่อประชาชน
– รายจ่ายหรือภาระค่าครองชีพสูงขึ้น ทำให้ประชาชนมีอำนาจซื้อน้อยลง และมีความสามารถจับจ่ายซื้อสินค้าหรือบริการได้น้อยลง
– อัตราเงินเฟ้อยิ่งสูงจะส่งผลให้อัตราดอกเบี้ยที่หักเงินเฟ้อออก หรือที่เรียกว่าอัตราดอกเบี้ยที่แท้จริงจะมีค่าลดลงไปด้วย เนื่องจากดอกเบี้ยที่เราได้รับเอาไปใช้ซื้อของได้น้อยลง ยกตัวอย่าง กรณีที่อัตราดอกเบี้ยเงินฝากอยู่ที่ 1.5% ต่อปี แต่หากอัตราเงินเฟ้อหรือราคาเพิ่มขึ้นมา 1% อาจกล่าวได้ว่าอัตราดอกเบี้ยที่แท้จริงหรือผลตอบแทนสุทธิที่ได้รับจริงๆ อยู่ที่ 0.5% ต่อปีเท่านั้น

2. ผลต่อผู้ประกอบการ / นักธุรกิจ
– เมื่อสินค้ามีราคาแพงขึ้น ยอดขายก็จะลดลง ในขณะเดียวกันต้นทุนการผลิตก็จะสูงขึ้นด้วย ส่งผลให้เจ้าของธุรกิจบางรายอาจตัดสินใจชะลอการผลิต ลดการลงทุนและการจ้างงาน ทำให้มีคนตกงานมากขึ้น
– ความสามารถในการแข่งขันของภาคธุรกิจในประเทศลดลง เนื่องจากราคาสินค้าส่งออกของเราจะสูงขึ้นเมื่อเทียบกับราคาสินค้าออกของประเทศอื่นๆ

3. ผลต่อประเทศ
– ในภาวะที่ประชาชนซื้อของน้อยลง ธุรกิจไม่สามารถขายของได้ การลงทุนเพื่อผลิตสินค้าก็จะชะลอออกไป ทำให้การพัฒนาศักยภาพการผลิตของประเทศในระยะยาวอาจชะลอลงตามไปด้วย
– ถ้าอัตราเงินเฟ้อสูงจนทำให้อัตราดอกเบี้ยที่แท้จริงติดลบนานๆ ประชาชนก็จะหันไปเก็งกำไรในสินทรัพย์ที่มีความเสี่ยงสูง สะสมปัญหาฟองสบู่ในสินทรัพย์ต่างๆ (asset price bubble) และความไม่สมดุลในภาคการเงินของประเทศได้ เช่น หนี้ครัวเรือน

แนวทางแก้ปัญหาภาวะเงินเฟ้อ

1. ใช้นโยบายทางการเงิน โดยเพิ่มอัตราดอกเบี้ยเงินฝากและเงินกู้เพื่อลดปริมาณเงินในมือประชาชนให้น้อยลง ทำให้ปริมาณความต้องการในการซื้อสินค้าของผู้บริโภคลดลงนอกจากนี้ยังเพิ่มการขายพันธบัตรรัฐบาลให้ธนาคารพาณิชย์และประชาชนมากขึ้น แต่ขณะเดียวกันก็ลดการรับซื้อพันธบัตรรัฐบาลคืนจากประชาชนและลดการขยายเครดิต หรือปล่อยเงินกู้ของธนาคารพาณิชย์

2. ใช้นโยบายการคลัง โดยเพิ่มการเก็บภาษีจากประชาชน ใช้งบประมาณแบบเกินดุล คือ ลดรายจ่ายภาครัฐให้น้อยลง แต่เพิ่มรายได้ของรัฐบาลโดยการเก็บภาษีให้มากขึ้น เพื่อลดปริมาณเงินในมือประชาชนให้น้อยลง